آنچه که در رابطه با انواع کابل های صوتی و تصویری باید بدانید
اکنون که در دهه دوم قرن ۲۱ ام هستیم، تنها راه انتقال داده‌ها کابل‌های الکتریکی است. برای ضبط، انتقال و پخش رسانه‌های مختلف صوتی و تصویری از کابل‌های الکتریکی استفاده می‌شود.
به گزارش پایگاه فیلمز، دنیای فیلمسازی مدرن با واژه دیتا (Data) یا «داده» گره خورده است. امروزه برای ضبط، انتقال و پخش رسانه‌های مختلف صوتی و تصویری از کابل‌های الکتریکی استفاده می‌شود. ممکن است زمانی برسد که برای این کارها نیازی به هیچ نوع کابلی نباشد، اما اکنون که در دهه دوم قرن ۲۱ ام هستیم، تنها راه انتقال داده‌ها کابل‌های الکتریکی است. در این مقاله می‌خواهیم توضیح کوتاهی درباره انواع مختلف کابل‌ها ارائه دهیم که در مراحل مختلف فیلمسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
قبل از اینکه به بحث کابل‌ها ورود کنیم، به یاد داشته باشید که کانکتورها در نوع «نری» (Male) و «مادگی» (Female) ارائه می‌شوند. برای برقرار اتصال باید کانکتور نری را وارد کانکتور مادگی کرد. البته استثنائاتی نیز در این زمینه وجود دارد.
بسیاری از کابل‌های XLR در یک سر نری و در سر دیگر دارای مادگی هستند که سر مادگی کابل به میکروفن شات‌گان متصل و سر نری به دستگاه ضبط صدا وصل می‌شود.
کابل HDMI
اختراع کابل‌های HDMI (رابط چندرسانه‌ای وضوح بالا) به سال ۲۰۰۲ بازمی‌گردد. این کابل‌های جایگزین کابل‌های DMI (Direct Media Interface) شدند. کابل‌های HDMI در ۵ نوع مختلف ارائه شده‌اند که فیلمسازان بیشتر با سه نوع از این کابل‌ها سروکار دارند. کابل‌های HDMI (Type A) بزرگ‌ترین کابل در میان این سه نوع هستند که در تلویزیون‌های LCD و LED و OLED به کار می‌روند.
نوع بعدی کابل، HDMI Mini (Type C) است که برای استفاده در دستگاه‌های پرتابل الکترونیکی مانند دوربین‌های DSLR، دوربین‌های فیلمبرداری HD و تبلت‌های سایز استاندارد به کار می‌رود. در آخر، کابل‌های HDMI Micro (Type D) را می‌توان نام برد که همانطور که از نام آن پیداست، کوچک‌ترین کانکتور از این نوع بوده که برای استفاده از موبایل‌های هوشمند و تبلت‌ها ساخته شده است. کابل‌های نوع Type B اکنون در محصولات معرفی شده استفاده نمی‌شود و کابل‌های Type E نیز در اتومبیل‌ها به کار می‌رود.
کابل USB
به جرات می‌توان گفت کابل‌های USB (Universal Serial Bus) متدوال‌ترین کابل‌ها در کامپیوترها و ابزارهای جانبی آن است. این نوع از کابل‌ها در اندازه‌های مختلفی ارائه می‌شود و آن‌ها را می‌توان در سه دسته مختلف قرار داد: USB 1.x، USB 2.x و USB 3.x که در زیر به تک تک این موارد می‌پردازیم.
USB 1.x
کابل USB 1.0 در سال ۱۹۹۶ عرضه شد و موفقیت چندانی در بازار کسب نکرد. این کابل سرعتی معادل ۱.۵ مگابیت بر ثانیه داشت که آن را جزء کابل‌های با سرعت پایین قرار می‌داد. دو سال بعد یعنی در سال ۱۹۹۸ نسخه USB 1.1 عرضه شد که سرعتی برابر با ۱۲ مگابیت بر ثانیه داشت و عنوان «Full Speed» یا بالاترین سرعت بر آن گذاشته شد.
USB 2.x
این کابل بعد از نسخه قبلی خود در سال ۲۰۰۰ عرضه شد که سرعتی فوق‌العاده بالاتر و برابر ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه داشت و همین باعث شد عنوان «High Speed» یا پرسرعت را بر آن بگذارند. به طور خلاصه می‌توان گفت کابل‌های USB 1.x و USB 2.x تقریباً مشابه یکدیگر هستند (هر دوی آن‌ها از کانکتور USB-A بهره می‌برند).
USB 3.x
این ورژن کابل‌های USB در سال ۲۰۰۸ معرفی شد که علاوه بر افزایش جریان الکتریکی، سرعت انتقال نیز در آن به ۵ گیگابیت بر ثانیه (معادل ۵۰۰۰ مگابیت بر ثانیه) می‌رسد. عنوان این سری از کابل‌ها «Super Speed» یا سوپر اسپید است.
اواسط سال ۲۰۱۳ نسخه USB 3.1 معرفی شد که سرعت آن ۱۰ گیگابیت بر ثانیه (معادل ۱۰ هزار مگابیت بر ثانیه) بود و جریان الکتریکی بیشتری نیز نسبت به نسخه قبلی داشت.
به طور خلاصه می‌توان گفت که کانکتورهای USB از نظر اندازه سه نوع هستند: سایز استاندارد (Standard) که در کامپیوترهای رومیزی و دستگاه‌های پرتابل استفاده می‌شود، سایز مینی (Mini) برای تجهیزات موبایل و سایز مایکرو (Micro) که برای تجهیزات ظریف و باریک موبایل مانند تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها به کار می‌رود.
جالب است بدانید که کابل‌های USB 1.x و USB 2.x در انواع Type A، Mini-A، Micro-A، Micro-B و Mini-B وجود دارد و کابل‌های USB 3.x در قالب Type A, B، Micro-B و C ارائه می‌شود.
نکته جالب! کابل‌های USB Type-C تنها کابل USB است که برخلاف سایر انواع آن جهت خاصی ندارد. کانتکورهای USB دارای هیچ پیچ و مهره و نشانی برای تشخیص جهت آن‌ها با انگشت نیستند.
کانکتور صدا (Phone Connector)
کابل هدفون (Audio Jack، Phone Jack) به کابلی از خانواده کابل‌های الکتریکی گفته می‌شود که معمولاً برای انتقال سیگنال‌های صوتی آنالوگ به کار می‌رود. برای اتصال یک گیتار الکتریکی به آمپلی‌فایر یا وصل کردن هدفون به یک دستگاه پخش‌کننده صوتی، به کابل Phone Connector نیاز دارید. این کابل‌ها در قرن ۱۹ و در واقع برای برای استفاده در تابلوبرق‌های تلفنی اختراع شد.
اصطلاحی فنی که به کانکتورهای این نوع از کابل‌ها اطلاق می‌شود، از نحوه ساخته شدن آن‌ها گرفته می‌شود. کانکتورهای این کابل دارای قسمت نوک به نام «Tip» و قسمت انتهایی به نام «Sleeve» است و هر کانکتور دارای حداقل یک حلقه یا «Ring» است. انواع مختلف کانکتورهای صوتی به صورت TS، TRS، TRRS، TRRRS نامگذاری می‌شوند.
در اینجا قصد داریم سه نوع از این کابل‌ها را بررسی کنیم که فیلمسازان بیشتر با آن‌ها سروکار دارند.
کانکتور ۶.۳ میلیمتری که کانکتورهای استانداردی هستند که در دستگاه‌هایی مانند گیتار، آمپلی‌فایر، میکسر، کیبوردهای الکتریکی، گیتارهای الکتریکی و برخی آمپلی‌فایرهای برقی استفاده می‌شوند.
در مقابل، کانکتورهای ۳.۵ میلیمتری قرار دارند که می‌توانند هم به صورت مونو (تک کاناله) و هم به صورت استریو (دو کاناله) باشند. این کانکتورها عموماً به عنوان کانکتورهای هدفون شناخته می‌شوند که در دستگاه‌های با سایز کوچک استفاده می‌شوند.
کانکتورهای ۲.۵ میلیمتری (sub-mini) که مشابه کابل‌های ۳.۵ میلیمتری هستند، اما امروزه کمتر استفاده می‌شوند.
کابل‌های XLR
کابل‌های XLR تنوع کمی دارند، اما نسخه دارای سه پین که با نام «XLR3» شناخته می‌شود، بیشتر مورد توجه فیلمسازان قرار دارد. برخی از کانکتورهای XLR، سری نری و مادگی را با استفاده از یک پین در یکدیگر قفل می‌کنند. اگر می‌خواهید به صورت حرفه‌ای صدا را ضبط کرده و انتقال دهید، بهتر است از کابل‌های XLR متعادل استفاده کنید.
کابل‌های BNC
کانکتورهای BNC (Bayonet Neil Conelman) معمولاً با کابل‌های کواکسیال یا هم‌محور استفاده می‌شود و با چرخش ۹۰ درجه‌ای می‌توان دو کانکتور را یکدیگر متصل کرده و قفل نمود.
کابل Thunderbolt
اتصالات Thunderbolt توسط شرکت «Intel» و با همکاری «Apple» برای جایگزین کابل‌های سرعت بالای این شرکت ایجاد شد که با نام فایر وایر (FireWire) یا «IEEE 1392» شناخته می‌شود.
اگر کامپیوتر مک داشته باشید و بخواهید تدوین ویدیو را روی یک هارد دیسک اکسترنال انجام دهید، از اتصال Thunderbolt 3.0 باید استفاده کنید. Thunderbolt مانند FireWire 400 و FireWire 800 می‌توانند جریان برق هارد دیسک اکسترنال را تأمین کرده و در این صورت نیازی به اتصال به دو شاخه برق یا کابل شارژر نباشد. برخی از دوربین‌های فیلمبرداری را می‌توان با استفاده از FireWire به کامپیوتر وصل کرد.
کابل MIDI
کابل‌های MIDI (Musical Instrument Digital Interface) یک استاندارد فنی برای تعریف پروتکل‌های ارتباطی، رابط دیجیتالی و کانکتورهای الکتریکی است که با استفاده از آن‌ها می‌توان سازهای مختلف موسیقی، کامپیوترها و دستگاه‌های صوتی را به یکدیگر متصل کرد. این کابل‌ها توسط «Ikutaro Kakehashi»، بنیانگذار شرکت «Roland Corporation» تأسیس شد. این کابل در سال ۱۹۸۳ استانداردسازی شده و امروزه انجمن MMA (MIDI Manufacturers Association) بر تولید آن نظارت دارد تا اطمینان حاصل شود که تمامی دستگاه‌های دیجیتالی که از این کابل‌ها پشتیبانی می‌کنند بتوانند بدون مشکل با یکدیگر کار کنند.
کابل eSATA
کابل‌های SATA (Serial Advanced Technology Attachment) یا رابط پیشرفته متوالی، اساساً به عنوان روشی برای انتقال داده بین کامپیوترها توسعه یافت. برای همین است که یک نسخه خارجی از این کابل‌ها ساخته شده که از نسخه داخلی و اینترنال کمی متفاوت بوده و در ابتدای نام آن‌ها حرف e اضافه شده است.
کابل دیجیتالی هم‌محور
کابل‌ها و کانکتورهای دیجیتالی هم‌محور شباهت زیادی به کابل‌های RCA دارند و همانطور که از نام آن‌ها پیداست، وظیفه انتقال سیگنال دیجیتالی را بر عهده دارند. این کابل‌ها در سیستم‌های خانگی کاربرد بیشتری دارند و کمتر پیش می‌آید که فیلمسازان با این دسته از کابل‌ها کار کنند.
کابل‌های TOSLINK
کابل TOSLINK (ترکیب عبارت Toshiba Link) نوعی کابل نوری استاندارد شده است که بیشتر در محصولات صوتی خانگی استفاده می‌شود.
سرعت‌های انتقال داده
در زیر سرعت‌های انتقال داده‌ای را آورده‌ایم که حتی در استفاده‌های روزمره بیشتر با آن‌ها سروکار داریم و دانستن آن‌ها می‌تواند مفید باشد:
کابل USB: ۱.۵ مگابیت بر ثانیه
کابل شبکه یا Ethernet: ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه
کابل FireWire 400: ۴۰۰ مگابیت بر ثانیه
کابل USB 2.0: ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه
کابل FireWire 800: ۸۰۰ مگابیت بر ثانیه
کابل eSATA: ۳ گیگابیت بر ثانیه
کابل USB 3.0: ۵ گیگابیت بر ثانیه
کابل Thunderbolt: ۱۰ گیگابیت بر ثانیه
کابل Thunderbolt2: ۲۰ گیگابیت بر ثانیه
کابل Thunderbolt3: ۴۰ گیگابیت بر ثانیه
سایر انواع کابل‌ها
در این مقاله در خصوص کابل‌های قدیمی و آن دسته از کابل‌ها که کاربرد کمتری دارند صحبتی نکردیم، اما به هر حال فهرستی از این کابل‌ها را می‌توانید در زیر ببینید:
کابل RCA: مخفف «Radio Corporation of America» که با نام کابل‌های آنالوگ، کمپوزیت یا «Phono Connector» نیز شناخته می‌شوند.
کابل DVI: مخفف «Digital Visual Interface» که نسخه قدیمی‌تر کابل‌های «HDMI» به حساب می‌آیند و قادر به انتقال سیگنال صوتی نیستند.
کابل s-video: مخفف «Separate Video یا Y/C» که کابل آنالوگ قدیمی بوده و برای انتقال ویدیوهای سایز استاندارد استفاده می‌شد.
کابل SDI: مخفف «Serial Digital Interface» که صدا و تصویر را با استفاده از کابل‌های هم‌محور و کانکتورهای «BNC» به صورت دیجیتالی انتقال می‌دهند.
کابل VGA: مخفف «Video Graphics Array» که تکنولوژی قدیمی آنالوگ برای انتقال تصویر است.
کابل Coaxial: کابل مسی که امروزه نیز در سیم‌های تلفن استفاده می‌شود و به زودی با کابل‌های فیبر نوری جایگزین خواهند شد.
کابل Ethernet: این کابل در سال ۱۹۸۰ معرفی شد و بیشتر برای انتقال داده‌ها در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شود.
کابل DisplayPort: این کابل در برخی از مانیتورهای کامپیوتری، تلویزیون‌ها و لپ‌تاپ‌های بیزینس استفاده می‌شود.
کابل Ethernet: از ترکیب کابل‌های «کتگوری ۵» (Category 5e) با کانکتورهای «RJ-45» می‌توان این نوع از کابل‌های شبکه را ساخت.
هر روزه تکنولوژی‌های جدیدی به بازار عرضه می‌شود و دنیای کابل‌ها و اتصالات مختلف نیز از این قاعده مستثنی نیست. شناخت کابل‌ها و کانکتورهای موجود، می‌تواند خرید و ارتقای قطعات و دستگاه‌های مختلف را آسان‌تر و بهتر کند. علاوه بر پیشرفت در سرعت و کیفیت انتقال، تکنولوژی‌های بی‌سیم نیز در حال پیشرفت فوق‌العاده‌ای هستند و ممکن است روزی برسد که برای انتقال داده از یک دستگاه به دستگاهی دیگر، نیازی به هیچ کابل و سیم‌کشی نباشد.
منبع: سینما اسکولز
